Συνάδελφοι,
σας ενημερώνουμε για τις ισχύουσες διατάξεις για τα παρακάτω θέματα:
1.Εργασιακό Ωράριο Εκπαιδευτικών
Βάσει της παρ. 8 του άρθρου 13 του Νόμου 1566/85:
«Όλοι οι εκπαιδευτικοί των σχολείων της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης παραμένουν υποχρεωτικά στο σχολείο τους στις εργάσιμες ημέρες, πέρα από τις ώρες διδασκαλίας, για την προσφορά και άλλων υπηρεσιών που συνδέονται με το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο, όπως συμμετοχή σε γιορταστικές, αθλητικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενημέρωση των γονέων και κηδεμόνων, τήρηση βιβλίων του σχολείου και εκτέλεση διοικητικών εργασιών. Κάθε εκπαιδευτικός παραμένει υποχρεωτικά στο σχολείο, στις εργάσιμες ημέρες πέρα από τις ώρες διδασκαλίας, για την εκτέλεση συγκεκριμένου έργου που του έχει ανατεθεί από τα όργανα διοίκησης του σχολείου όχι όμως πέρα από έξι (6) ώρες την ημέρα ή τριάντα (30) ώρες την εβδομάδα, με την επιφύλαξη της παραγράφου 2 της περίπτωσης ΣΤ’ του άρθρου 11.»
και σύμφωνα με την παρ. 20 του άρθρου 14 του ίδιου νόμου: «Οι διατάξεις της παρ. 8 του άρθρου 13 που αφορούν την υποχρέωση παραμονής των εκπαιδευτικών στα σχολεία εφαρμόζονται και για τους εκπαιδευτικούς της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.«
2. Αναπλήρωση εκπαιδευτικού που απουσιάζει
Σύμφωνα με τον παραπάνω νόμο περί ωραρίου, σε καμία περίπτωση α) δεν μπορεί να αναθέτει κάποιος σε εκπαιδευτικό κάποιο έργο όποτε αυτός νομίζει. Το έργο πρέπει να είναι συγκεκριμένο και να έχει ανατεθεί στη συνεδρίαση του συλλόγου καθηγητών που γίνεται για ανάθεση εργασιών. (Ο νόμος λέει «έχει ανατεθεί», όχι ανατίθεται). β) δεν επιτρέπεται κανείς να αναθέσει σε συνάδελφο κάποιο έργο που δεν εντάσσεται ούτε στα διδακτικά ούτε στα εξωδιδακτικά του καθήκοντα. Και τα καθήκοντα αυτά παρουσιάζονται στο νόμο με απόλυτη σαφήνεια. Για να μιλήσουμε πιο συγκεκριμένα, δεν επιτρέπεται κανείς να υποχρεώσει εκπαιδευτικό να «απασχολήσει» τους μαθητές για να καλύψει το κενό συναδέλφου που απουσιάζει, αφού η «απασχόληση» δεν εντάσσεται ούτε στο διδακτικό έργο ούτε στα εξωδιδακτικά καθήκοντα του εκπαιδευτικού.
Κάποιοι διευθυντές, επικαλούμενοι και ερμηνεύοντας κατά την εκτίμησή τους την παρακάτω υπουργική απόφαση, επιχειρούν να παραβιάσουν το υποχρεωτικό διδακτικό ωράριο των συναδέλφων και προσπαθούν να τους επιβάλουν να καλύπτουν στο κενό τους το κενό συναδέλφου που απουσιάζει.
• Σύμφωνα λοιπόν με την επικαλούμενη υπουργική απόφαση Φ. 353.1/324/ 105657/Δ1/02 (ΦΕΚ 1340/16-10-02), το γνωστό «Καθηκοντολόγιο», άρ. 29 παρ. 8 ο διευθυντής «φροντίζει να καλύπτονται οι διδακτικές ώρες σε περίπτωση απουσίας εκπαιδευτικών, τροποποιώντας το ημερήσιο πρόγραμμα διδασκαλίας ή αναθέτοντας την κάλυψη του κενού σε διαθέσιμο εκπαιδευτικό» και άρ. 38, παρ. 25 οι εκπαιδευτικοί «αντικαθιστούν εκπαιδευτικό ο οποίος λείπει και ανάλογα με την περίπτωση ή καλύπτουν το κενό ή απασχολούν τους μαθητές, σύμφωνα με τις υποδείξεις του Διευθυντή».
• Η αντικατάσταση εκπαιδευτικού, που λείπει, από διαθέσιμο εκπαιδευτικό μπορεί να εφαρμοστεί μόνο α) στην περίπτωση που υπάρχει στο σχολείο διαθέσιμος εκπαιδευτικός, δηλαδή που δεν καλύπτει ωράριο και τυχαίνει να είναι της ίδιας ειδικότητας με τον εκπαιδευτικό που απουσιάζει ή β) στην περίπτωση που το ΠΥΣΔΕ διαθέσει εκπαιδευτικό για αναπλήρωση. Η ερμηνεία κάποιων διευθυντών ότι διαθέσιμος εκπαιδευτικός για την κάλυψη του κενού είναι γενικά και αόριστα όποιος έχει κενό είναι αυθαίρετη. Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται η αντικατάσταση εκπαιδευτικού από κάποιον άλλης ειδικότητας, διότι απλούστατα απαγορεύεται η παραβίαση του αναλυτικού προγράμματος.
Ο διευθυντής μπορεί να μετακινήσει ώρα συναδέλφου για να καλύψει ένα κενό, δεν μπορεί όμως να παραβιάσει το υποχρεωτικό εβδομαδιαίο διδακτικό του ωράριο.
• Η παραπάνω υπουργική απόφαση, στο σημείο που αναφέρεται σε «απασχόληση» των μαθητών από διαθέσιμο εκπαιδευτικό, είναι προδήλως παράνομη, αφού είναι αντίθετη με τους νόμους που έχουμε αναφέρει - στους οποίους ορίζονται ρητά το υποχρεωτικό εβδομαδιαίο διδακτικό ωράριο και οι εξωδιδακτικές εργασίες των εκπαιδευτικών - και σε καμία περίπτωση δεν υπερτερεί των νόμων.
•Κανείς συνάδελφος δεν υποχρεούται στα κενά του να «απασχολεί» με οποιοδήποτε τρόπο τμήματα, πέραν του υποχρεωτικού του διδακτικού ωραρίου. Εξάλλου, τα κενά του εκπαιδευτικού στο ωρολόγιο πρόγραμμα εντάσσονται στο εργασιακό του ωράριο και αξιοποιούνται από τον ίδιο για διδακτική προετοιμασία (προετοιμασία εποπτικών μέσων διδασκαλίας , φωτοτυπίες, διορθώσεις, προετοιμασία διαγωνισμάτων –τεστ- ασκήσεων-τετραδίων κ.α ), για ενημέρωση γονέων και κηδεμόνων , δικαιολόγηση απουσιών και για παροχή του συγκεκριμένου εξωδιδακτικού έργου που έχει αναλάβει, με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων στην αρχή της κάθε σχολικής χρονιάς.
• Σε περίπτωση απουσίας εκπαιδευτικού η αναπλήρωση των κενών ή η ανασύνταξη του προγράμματος μπορεί να γίνεται όσο επιτρέπει το υποχρεωτικό ωράριο των εκπαιδευτικών που βρίσκονται στο σχολείο, διαφορετικά πρόκειται για καταστρατήγηση του διδακτικού τους ωραρίου και για υποχρεωτική υπερωρία. (Ο μόνος υπεύθυνος για την ανάθεση υπερωριών σε εκπαιδευτικούς του ίδιου σχολείου είναι ο Σύλλογος Διδασκόντων. Σε άλλη περίπτωση μόνο με σύμφωνη γνώμη του ΠΥΣΔΕ μπορούν να ανατεθούν υπερωρίες εγγράφως και οριζόμενες συγκεκριμένα).
Σύμφωνα με τη νομική γνωμάτευση της νομικής συμβούλου Μαρίας Τσίπρα:
«…η αντικατάσταση εκπαιδευτικού που λείπει ή η κάλυψη κενού ή η απασχόληση των μαθητών με οποιονδήποτε τρόπο, σαφώς συνιστά παροχή διδακτικού έργου, όπως εξάλλου έχει κριθεί και από την νομολογία των Δικαστηρίων. Υπό την έννοια αυτή, η ανάθεση απασχόλησης των μαθητών ή η αντικατάσταση εκπαιδευτικού ή η κάλυψη κενού θα πρέπει να εντάσσεται στο πλαίσιο του διδακτικού ωραρίου των εκπαιδευτικών, η υπέρβαση του οποίου σε κάθε περίπτωση προβλέπεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και με συγκεκριμένες διατυπώσεις …» Μαρία Τσίπρα , Διευκρινήσεις σχετικά με το ωράριο των εκπαιδευτικών, Αθήνα 14-11-2013.
Η απασχόληση αυτή είναι μη νόμιμη διότι το έργο που καλείται να παράσχει ο εκπαιδευτικός αποτελεί ουσιαστικά παροχή εκπαιδευτικού έργου που δεν προβλέπεται από το αναλυτικό πρόγραμμα και για αυτό οποιαδήποτε ενασχόληση είναι μη νόμιμη, η εντολή δε της διοίκησης είναι άκυρη διότι δίνεται κατά κακή χρήση της διακριτικής ευχέρειας, κατ ευθεία παράβαση του νόμου, είναι αναιτιολόγητη , πάσχει ως αναφορά τον τύπο της διότι πρέπει να είναι γραπτή, ειδική και συγκεκριμένη.
• Καλούμε λοιπόν τους συναδέλφους, εφόσον συμπληρώνουν το διδακτικό τους ωράριο, να αρνούνται την προφορική ανάθεση υποχρεωτικής κάλυψης κενού ή υπερωρίας, να μην εφαρμόζουν καμιά προφορική εντολή για κάλυψη ωραρίου πέραν του διδακτικού τους. Αν συμβεί αυτό, να ζητούν γραπτή εντολή, ώστε να μπορούν να προσβάλουν τη συγκεκριμένη παράνομη ανάθεση με κάθε τρόπο (συνδικαλιστικό, νομικό), να μην την εφαρμόσουν και να προσκομίσουν αντίγραφο αυτής στην ΕΛΜΕ.
Άλλωστε η παρουσία εκπαιδευτικού σε ένα τμήμα ώρες που δεν προβλέπεται από το επίσημο ωρολόγιο πρόγραμμα καθιστά παράνομους και τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς. Επιπλέον καθίσταται παράνομος και ο συνάδελφος που έχει αναλάβει την σύνταξη του ωρολογίου προγράμματος, εάν έχει αναθέσει περισσότερες ώρες από το διδακτικό ωράριο εβδομαδιαίως σε κάποιον συνάδελφο. Και στις δύο περιπτώσεις, εάν δεν υπάρχει έγγραφη εντολή, μπορεί να έχουν νομικά προβλήματα οι συνάδελφοι που υλοποίησαν την παράνομη προφορική εντολή του διευθυντή.
3. Σχετικά με τη διαδικασία αίτησης για άδεια
Επιπλέον, πληροφορούμαστε ότι κάποιοι διευθυντές ζητούν από συναδέλφους που αιτούνται άδεια να βρουν ποιοι θα τους αναπληρώσουν κατά την απουσία τους και μάλιστα να αναπληρώσουν τις ώρες όταν επιστρέψουν!! Αυτό είναι προδήλως παράνομο καθώς δεν προβλέπεται από κανένα νόμο. Οι εκπαιδευτικοί δικαιούνται συγκεκριμένες άδειες που προβλέπονται από τις σχετικές διατάξεις με συγκεκριμένες διαδικασίες.
Κανείς δεν υποχρεούται να αναπληρώσει εκπαιδευτικό που απουσιάζει, όπως εξηγήσαμε παραπάνω και φυσικά κανείς αδειούχος δεν υποχρεούται να αναπληρώσει τις ώρες που χάθηκαν κατά την άδεια του. Διαφορετικά δεν πρόκειται για άδεια αλλά για αλλαγή προγράμματος!
Καλούμε τους συναδέλφους και σε αυτή την περίπτωση να ζητήσουν έγγραφη εντολή από το Διευθυντή τους, να μην την εφαρμόσουν και να μας προσκομίσουν αντίγραφο αυτής.
Η Πρόεδρος Μανουσογιωργάκη Στυλιανή
Η Γραμματέας Καμπακάκη Ελένη